Column Willem Schuitemaker: Hij met die vlag
“Dat ziet hij toch ook? Waarom steekt hij z’n vlag dan niet omhoog? Ik hoor het zo vaak roepen bij een wedstrijd. In mijn tweede column is het tijd om wat misverstanden weg te nemen en een kijkje achter de schermen te geven bij de arbitrage. Immers: zonder arbitrage geen wedstrijd, dus zij spelen wekelijks een hele belangrijke rol.
Eerst maar eens naar die “hij” (of zij, want die zien we tegenwoordig ook steeds meer). Wat is zijn rol en waarom doet hij zoals hij doet? In de spelregels staat letterlijk het volgende: “Assistent-scheidsrechters ondersteunen de scheidsrechter in het leiden van de wedstrijd overeenkomstig de spelregels, maar de eindbeslissing zal in alle gevallen worden genomen door de scheidsrechter. Wedstrijdofficials die zich op het speelveld bevinden assisteren de scheidsrechter bij overtredingen en onjuist handelen, wanneer ze een beter zicht hebben dan de scheidsrechter.”
Nou, dat is lekker duidelijk dan zou je zeggen… niet dus. Ook niet voor de heren en dames zelf. Zet een groep scheidsrechters en assistent-scheidsrechters (bijvoorbeeld uit het betaald voetbal) bij elkaar voor een onderwerp buitenspel of hands en er ontstaan complete veldslagen. Zoveel personen, zoveel verschillende meningen. Om daar een beetje structuur in te krijgen, werkt de arbitrage al enige jaren volgens een protocol en maken zij voor iedere wedstrijd opnieuw afspraken met elkaar. Dit protocol en de afspraken geven sturing aan de invulling van de onderlinge samenwerking. Wie staat waar, wie communiceert op welke wijze, maar ook de wijze waarop assistent-scheidsrechters de leidinggevende rol van de scheidsrechter moeten ondersteunen. Eén van de afspraken is bijvoorbeeld terughoudendheid met vlagsignalen bij overtredingen op aanvallers en dan vooral in het strafschopgebied. Gaat dat dan altijd goed? Nee, helaas. Het blijft mensenwerk wat we zien en hoe we dit onderling communiceren. Als je het mij vraagt, het verschil tussen de top en de tob in arbitrage en alles wat daar tussenin zit.
Ziet hij dan niets en kan en mag hij dan niets? Zeker wel! Ook hij met die vlag kan veel doen. Zo zit er op iedere vlag een drukknop die een piep- en trilsignaal afgeeft aan de scheidsrechter. De assistent kan met loopacties dingen duidelijk maken (kijk maar eens of je een assistent op het oog onnodig naar de achterlijn ziet lopen bij een overtreding) en kan met lichaamstaal veel doen. En met die laatste onderscheid de top zich weer van de rest. Dat alles uiteraard binnen de gemaakte afspraken, het protocol en de spelregels.
Zelf zijn mij de voorbesprekingen met betaald voetbalscheidsrechter Jochem Kamphuis altijd bijgebleven over adviezen op het gebied van o.a. een rode kaart. “Al trek je je onderbroek over je hoofd en ren je dwars over het veld heen, ik moet het weten…” Gelukkig werkten wij met headset en is het nooit zo ver gekomen, want dan was dat zeker bij de Snor in beeld geweest.
Terug naar de spelregels, het protocol en de afspraken: want daar begint en eindigt het? Hij met die vlag heeft een adviesfunctie en daar blijft het bij. De scheidsrechter is en blijft eindverantwoordelijk en zal daarnaar handelen. Dus laten we hopen dat ze goede afspraken maken, elkaar goed begrijpen daarin en doen wat ze moeten doen. Ik heb er alle vertrouwen in dat dat gebeurt en wens ook onze arbitrage morgen een mooie wedstrijd.”
Willem Schuitemaker
Bestuurslid Quick Boys en voormalig assistent-scheidsrechter betaald voetbal
De eerste column van Willem Schuitemaker dit seizoen is hier te lezen.
